سازه پارچه ای، از اجرا تا نگهداری

سازه پارچه ای یا سازه غشایی تقریبا در تمامی کشورها علی الخصوص در کشورهای پیشرفته ای مثل آمریکا کاربرد بسیار بالایی پیدا کرده است. سازه های پارچه ای در عین اقتصادی بودن بسیار بادوام هستند و ظاهر زیبایی نیز به محیط می بخشند. از این سازه ها میتوان در انواع محیط ها استفاده کرد. طرح و ابعاد سازه های پارچه ای نیز تنوع زیادی دارد.

سازه پارچه ای چیست؟
سازه پارچه ای که در انگلیسی از آن به عنوان tensioned fabric structures یاد می شود، نوع جدید از سازه است که با پوسته های پارچه ای کاملا سبک درست می شود. این سازه ها سقف هایی با دهانه های بزرگ دارند. وزن بسیار سبک پارچه های صنعتی باعث می شود برای اجرای آن پروفیل های سبک مورد نیاز باشد و زمان اجرای آن نیز بسیار کوتاه باشد. سازه های پارچه ای در انواع بناهای تجاری، ورزشی، اداری، رفاهی، ایستگاههای وسایل نقلیه و غیره استفاده می شود و اشکال زیبای آنها چشم هر بیننده ای را می نوازد.

انواع سازه پارچه ای
سازه پارچه ای میتواند ثابت یا متحرک باشد. سازه های پارچه ای ثابت بسیار بادوام و مقاوم و حتی از سازه های فولادی قوی تر هستند. این سازه ها قابل انتقال یا باز و بسته شدن نیستند. روی این سازه ها بار باد، بار برف، و بارهای پیش تنیدگی اعمال میشود. از این نوع سازه های پارچه ای در فضاهایی استفاده می شود که دائمی هستند و کاربری مشخص دارند. شکل این سازه ها در انواع خیمه ای، زین اسبی و غیره طراحی و بر اساس فضای کاربری اجرا میشود. سازه های بادی نمونه ای از سازه های پارچه ای ثابت هستند. این سازه ها به عنوان مثال در ساخت ورزشگاه های بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند و در اجرای آنها به تیر و ستون نیاز نیست. سازه های بادی در مقابل آتش و زمین لرزه بسیار مقاوم هستند.
سازه پارچه ای متحرک در فضاهایی مورد استفاده قرار میگیرند که پویایی و تغییر فرم در آن حرف اول را می زند. سازه های پارچه ای متحرک با در نظر گرفتن اندازه فضا و نوع کاربری آن در انواع متحرک اتوماتیک، بازویی، چادری (خیم های معکوس چتری) و غیره طراحی و اجرا می شوند. سازه های پارچه ای پاگودا نمونه ای از سازه پارچه ای هستند که در محیط های نمایشگاهی، گالری و فضاهای شهری موقت مورد استفاده قرار میگیرند.

پارچه سازه پارچه ای
انواع پارچه های محکم که در صورت کشیدگی از دو طرف خاصیت کشسانی پیدا میکنند می توانند در این سازه ها استفاده شوند، اما بعضی جنس ها جلوه زیباتری به سازه چادری می بخشند. به عنوان مثال، چهار نوع پارچه در ساخت سازه چادری رواج بیشتری دارد:
1. پی وی سی با روکش پلی استر
این نوع پارچه 10 الی 20 سال دوام دارد و بسیار اقتصادی است.
2. پلی تترا فلوئور اتیلن با روکش صیقلی
این نوع پارچه که فقط در سازه پارچه ای ثابت استفاده میشود، در اثر اشعه ماورا بنفش دچار افت کیفیت نمیشود و ضد حریق هم هست.
3. اتیلن تترا فلورو اتیلن (فویل های بالشتی)
این نوع پارچه نیز فقط در سازه های ثابت به کار می رود و بسیار شفاف است.
4. طلق های شیشه ای پی وی سی
این نوع پارچه معمولا در سازه های بیرونی استفاده می شود و نیاز آن به پشتیبانی و نگهداری بسیار کم است.
طراحی و ساخت سازه پارچه ای
در طراحی سازه های پارچه ای جزئیات اهمیت اساسی دارند. سازه های پارچه ای دارای پارچه، پایه، قوس، تیر و دیگر اجزای تکیه گاهی هستند که طراحی محل اتصال این عناصر شاید نسبت به سایر سازه ها دشوارتر باشد. زاویه دار بودن و شکل های هندسی غیرعادی این سازه ها باعث می شود طراحی و ساخت سازه پارچه ای به دقت بیشتری احتیاج داشته باشد. این سازه ها طوری طراحی و ساخت می شوند که مسیر نیروها ساده و مستقیم باشد و شکل ظاهری آن نیز برای عموم زیبا و قابل قبول باشد. نرم افزارهای قدرتمندی وجود دارد که در که استفاده از آنها در طراحی ابتدائی سازه های پارچه ای یک امر ضروری است.

اجرای سازه پارچه ای
اجرا سازه های پارچه ای با توجه به طرح سازه متفاوت است. اما در کل این سازه ها در 5 مرحله اجرا می شوند:
1. انتقال تجهیزات
2. برپایی تجهیزات در مکان نصب سازه
3. بررسی داربست ها، بالابرها و سایر تجهیزات و اطمینان از عملکرد درست آنها
4. نصب پایه های سازه که قرار است وزن سازه را حمل کنند
5. نصب اجزا اصلی که شامل دو مرحله اتصال اجزا در روی زمین و وصل آنها روی پایه ها است

محاسبه قیمت سازه پارچه ای

عوامل مختلفی روی قیمت سازه های پارچه ای تاثیر می گذارد. این عوامل عبارتند از کیفیت مواد، طرح سازه، ابعاد سازه و تعداد ابزار به کار رفته برای اجرای آن. بدیهی است که هرچه سازه پارچه باکیفیت تر، طرح بهتر، ابعاد بزرگتر و ابزارهای بیشتری داشته باشد قیمت آن بالاتر خواهد بود.